Het sultanaat kenmerkt zich door een veelzijdige natuur. De woestijn neemt uiteraard een prominente plaats in. In het oosten van Oman liggen de Wahiba Sands, een prachtige woestijn van meer dan 16.000 km2. Deze woestijn met zijn schitterende zandduinen is vanuit Muscat goed te bereiken. Hier leven nog een paar honderd bedoeïenfamilies van de Wahiba-stam, die naast het houden van geiten en dromedarissen soms ook ‘schuilplaatsen’ in de woestijn verhuren. Naast hun eigen ogenschijnlijk simpele onderkomens staat vaak een four-wheel drive geparkeerd en glinstert de schotelantenne in de zon. De onderkomens zijn niet meer dan een van palmblad gevlochten hut, die aan een kant open is. Rondom de hut staat een gammel hekwerk dat niet de indruk wekt dat het veel buiten kan houden. De koffie die ze schenken is wel sterk, de kip met rijst niet te versmaden.

Geen bezoek aan Oman kan compleet zijn zonder een off-the-road ritje over de zandduinen. De mogelijkheden zijn talrijk. Eerst de banden leeg laten lopen en vervolgens van de zeer steile zandduinen afglijden. Vervolgens weer stevig gas geven en al schuin hangend de volgende zandduinen slechten, om vervolgens de waterplaatsen van de wadi te doorkruisen. Een andere veel gekozen optie is een nacht door te brengen onder de sterren in een bedoeïenentent. Het niets ontziende zand vormt een prachtig decor voor uw slaapplaats. Het hete zand contrasteert wonderbaarlijk met het hooggebergte en de wadi’s.

Binnen de grenzen van Oman vindt u het ruige Hajar gebergte, dat zich uitstrekt in het binnenland tussen Muscat en Sur. Een verbluffend landschap: woeste rotspartijen, kloven en kliffen staan garant voor een onvergetelijk schouwspel. Ook voor de nodige sportieve actie kunt u hier terecht: in de winter worden dagelijks hiking-, klim- en mountainbiketochten georganiseerd. Niet te missen eyecatchers zijn de Jebel Shams (3035 meter!) en de Wadi Ghul, de ‘Grand Canyon’ van het land. In de zomermaanden transformeren de moessonregens het zuiden van het land (bij de stad Salalah) tot een onherkenbaar stukje groen Arabisch land. En over groen gesproken: wadi’s zijn op verschillende plekken in het land het best te omschrijven als bijna Iers aandoende oases, verdwaald in het land rond de Golf.

Blauwe watervallen, groene weelderige flora, kleurrijke vogels… onwerkelijk, onwaarschijnlijk mooi. Met name Wadi Shab en Wada Tiwi, niet ver van Muscat, vormen een ideale bestemming voor een indrukwekkende dagtocht. Andere bekende wadi’s zijn Wadi Bani Awf en Wadi Bawshar. Heerlijke plekken voor bijvoorbeeld een rustige picknick, een duik in het heldere water, trekking en ‘canyoning’ avonturen of het zogenaamde ‘wadi bashing’ met een terreinwagen door de rivierbedding.

Vanwege de fjordachtige baaien en de steile bergen die meer dan 2000m uit de zee verrijzen, wordt Musandam ook wel ‘het Noorwegen van Arabië’ genoemd. Musandam ligt op het meest noordoostelijke punt van het Arabisch schiereiland en wordt gescheiden van de rest van het Sultanaat door een 100 km brede strook van de Verenigde Arabische Emiraten. Voor duikers en snorkelaars is het kristalheldere water een waar paradijs.

En dan is er de zee. De kustlijn telt meer dan 1700 kilometer! Het onderwaterleven aan de kust van Oman is bijzonder rijk en een lust voor het oog van duikers en snorkelaars. Schildpadden en kleine (ongevaarlijke) haaien behoren tot de hoogtepunten. Wilde spinnerdolfijnen zwemmen in scholen van tientallen rond. Liefhebbers van ‘big game fishing’ zitten ook goed in Oman: ga een paar uur de strijd aan met tonijn of zwaardvis. Simpelweg luieren aan het strand behoort uiteraard ook tot de mogelijkheden, tussen de voetballlende Omani’s of full service aan het privé strand van een prachtig hotel.

Dit hotel heeft het grootste privé strand van het land en is zonder enige twijfel de parel in de kroon van het Omani hotelaanbod. Het uitzicht over de Golf van Oman mag indrukwekkend genoemd worden. Niet alleen een complex met vijf welverdiende sterren, maar ook een hotel met een verhaal, met karakter, met geschiedenis. En een heel bijzondere eigenaar: de negende verdieping behoort toe aan de Sultan. Elke gast kan drukken op liftknopje nummer 9 wat hij wil, maar de lift zal niets doen. Sterker nog, zelfs het personeel, inclusief de general manager, heeft geen toegang tot de bovenste verdieping. Het hotel is beslist een bezoek waard en is dan ook opgenomen in de New York Times bestseller: “A 1000 places to see before you die”.

De forten in Oman zijn het statige bewijs van de macht die het land heeft gehad sinds de zevende eeuw. Een van de mooiste delen van Oman ligt in het achterland aan weerszijden van de bergketen Al Hajar. Tussen de vele dadelplantages liggen hier tientallen forten die getuigen van het woelige historische verleden van dit Arabische land. Goede wegen voeren langs prachtige oases, door lemen dorpen en gerestaureerde forten en paleizen. De ingenieuze architectuur van de forten dwingt menig bezoeker respect af.

Een van de mooiste en grootste bouwwerken in de historie van het land staat in het centrum van Nizwa. Het Nizwa Fort is gebouwd door Imam Sultan bin Seif bin Malik Al Yarubi na zijn overwinning op Imam Nazir bin Murshid in 1649. Het imposante fort is volledig gerestaureerd en geeft een goed idee hoe de Arabische edelen zich vroeger achter dikke muren schuilhielden. Evenals de andere forten lijkt dit fort van buiten een massief bouwwerk. Wanneer u echter binnen bent, blijkt het gebouw uit een wirwar van kamers te bestaan die op verschillende niveaus liggen en rondom een binnenhof zijn gebouwd. Via grote terrassen en trappen worden de verdiepingen met elkaar verbonden. Het geheel geeft een luchtige indruk en doet denken aan een ets van de kunstenaar M.C. Escher.

Ten oosten van Nizwa liggen bij Bahla en Jabrin twee andere indrukwekkende forten. Deze werden gebouwd ter bescherming van de bewoners en hun vruchtbare bouwgronden in de valleien tegen invallen van de bedoeïenen en uit de woestijn. De forten aan de kust waren gebouwd tegen de oprukkende Perzen en Europese koloniale mogendheden. Het fort bij Bahla dateert van de periode voor de islam en is oorspronkelijk van Perzische makelij (circa 500 na Christus). De omvang en ligging van de vesting zorgen voor een ontzagwekkende aanblik. Bahla ligt op een heuvel en steekt uit boven uitgestrekte dadelplantages met op de achtergrond de toppen van de bergen. Het fort Jabrin ligt midden in een vlakte en biedt vanaf de torens een fraai uitzicht. In het fort is goed te zien hoe de falaj als waterleiding en tevens als afvoer dienst doet. De falaj is een irrigatiesysteem van smalle kanalen dat het regenwater vanuit de bergen naar de lagere delen van het land voert. Het water wordt gebruikt voor de bevloeiing van het land en dient verder als was- en drinkwater voor de bevolking. In het fort lopen de kanaaltjes via een ondergronds netwerk dwars door de keuken en de verschillende wasgelegenheden. In vrijwel alle forten en paleizen is dit systeem terug te vinden.

Een minder bekende tocht gaat langs de forten aan de voet van de bergen aan de noordoostkust. Hier liggen enkele forten die voor het publiek zijn geopend. In het centrum van de vissersplaats Barka staat vlak langs het water het fort dat in de achttiende eeuw door imam Hamad ibn Said werd gebouwd. Interessanter is het huis Bayt Na’man, dat een paar kilometer ten oosten van Barka ligt. Behalve de ingenieuze falaj is hier ook de dadelkamer gerestaureerd. In deze kamer werden zakken dadels op elkaar gestapeld en onder druk van zware stenen werd het suikerwater uit de vruchten geperst. Via geulen werd het vocht opgevangen en in tonnen bewaard. Behalve voor de consumptie gebruikten soldaten dit suikerwater als verdedigingsmiddel bij een aanval. De stroop werd verhit en vervolgens over de aanvallers uitgegoten.

Wie de tijd heeft of op doorreis is van of naar de Emiraten kan bij Sohar een bezoek brengen aan het oogverblindende spierwitte fort. Tot de zestiende eeuw was Sohar de belangrijkste haven aan de noordkust van Oman. De Portugezen lukten het eerst niet het fort en de haven in te nemen. Ze weken uit naar het huidige Muscat. In 1616 veroverden de Portugezen het fort alsnog. Ze verbouwden het bolwerk volledig naar Portugese normen. In tegenstelling tot de andere Arabische forten mis je hier het speelse van de verschillende open ruimtes en kamers die door trappetjes met elkaar zijn verbonden. De vesting bestaat uit drie verdiepingen waarvan elk een paar grote zalen bevat.

Vanuit Barka landinwaarts liggen aan de voet van het Al Hajar gebergte de forten Al Hazm, Rustaq en Nakhl. Fort Rustaq is een van de oudste van Oman en dateert oorspronkelijk uit de Perzische periode. De twee andere forten zijn een stuk jonger en zijn uit de 18de eeuw. Bij de restauratie zijn enkele kamers in de originele staat terug gebracht en is goed te zien hoe sober de inrichting was. Op enkele kleden, zitkussens en de houten houders voor de koran na, zijn er nauwelijks spullen in de kamers. De enige decoraties zijn te vinden in de fraai bewerkte plafonds en de vaak monumentale deuren.

Hoewel Muscat niet echt een metropool genoemd kan worden, is een stadstour eigenlijk wel ‘verplicht’. Want de hoogtepunten zijn toch onmisbaar. Muscat is de witte hoofdstad van het Sultanaat en tevens hoofdkwartier voor de regering van Oman. De oude stad beschikt over vele historische bezienswaardigheden zoals de forten van Al Jalali en Al Mirani. Bijzonder leuk is een bezoek aan de Muttrah-soek: deze markt vol kleine stalletjes biedt een overdaad aan kleding, leren schoenen, zilver en goud, wierook en andere souvenirs. Hier is het spel van afdingen aan de orde! Verder zijn er verschillende interessante musea en voor een verfrissende duik kunt u terecht op één van de stranden van de stad.
In Muscat heeft u de mogelijkheid om, in de ochtend, een bezoek te brengen aan een moskee, hetgeen meestal niet is toegestaan. ’s Ochtends is de prachtige Grand Mosque toegangelijk voor niet-moslims. Het is de grootste moskee en één van de mooiste ter wereld, werkelijk adembenemend! Let wel: vrouwen moeten hun benen bedekken (lange broek of rok), evenals de armen en het hoofd (lange mouwen en hoofddoek).

Er wonen ongeveer drie miljoen mensen in Oman, waarvan 2,4 miljoen Omanieten en 0,6 miljoen buitenlanders. Oman is het enige land ter wereld waar de meerderheid van de bevolking tot de ibadieten behoort. Deze stroming binnen de islam is gevormd door Abdallah bin Ibadh. Hij ontwikkelde in 683 een eigen gematigde doctrine, het ibadisme. Volgens de ibadieten mag het geloof niet als reden voor oorlog en bloedvergieten misbruikt worden. In tegenstelling tot de wahabieten en de fundamentalisten zijn zij van mening dat het geloof zijn kracht en actualiteit kan bewaren door zich aan te passen aan de wisselende culturele, historische en wetenschappelijke omstandigheden. Die tolerantie komt tot uitdrukking in de architectuur. Moskeeën zijn vaak eenvoudig. Een minaret is niet noodzakelijk, een kleine verhoging op het dak is al voldoende. Driekwart van de bevolking is ibadi. In Oman worden ook andere godsdiensten toegestaan en er zijn verschillende christelijke kerken en hindi tempels in het land, voornamelijk voor de buitenlanders.