BORNEO

Borneo: lopen over het oerwoud, duiken in de rijkste onderwaterwereld

‘s Werelds mooiste regenwouden liggen in Maleisië. Van de Taman Negara (West-Maleisië) tot de uitgestrekte oerbossen van Borneo. Ontelbare plant- en diersoorten leven hier al duizenden jaren, zoals de zeer zeldzame Sumatraanse neushoorn en de uiterst geliefde mensaap orang-oetan. Mooiste ontdekkingswijze van de jungle: een ‘canopy-walk’ op tientallen meters boven de grond via een hangbrug lopen over de boomtoppen, magnifiek! De intens ruige oerwouden hier zijn tropisch regenwoud van miljoenen jaren oud. Borneo is zonder twijfel één van de avontuurlijkste bestemmingen.

Praktische informatie

  • Oppervlakte
    744.108 km2
  • Taal
    Maleisisch, Engels
  • Klimaat
    tropisch, warm en vochtig
  • Beste reistijd
    maart tot oktober
  • Geld
    Maleisische Ringgit
  • Tijdsverschil
    winter: +7, zomer: +6

Hoogtepunten van Borneo

Van de hoogste berg tot de mooiste duik

Van de onbewoonde ‘Expeditie Robinson-eilanden’ tot de top van Mount Kinabalu, Borneo biedt zoveel natuurschatten dat een avontuurlijke vakantie bijna vanzelfsprekend is. Avontuur in iedere gradatie ook nog: van een relaxte boottrip over de junglerivieren tot een zware jungetrekking tot een beklimming van de hoogste berg in Zuidoost-Azië (4100 meter). En het is een topbestemming voor duikers en snorkelaars. Jacques Cousteau noemde de koraaltuinen rond het eilandje Pulau Sipadan ‘een ongerept kunstwerk’. Scholen barracuda’s, haaien, morenes, zeeschildpadden en een ongelooflijke koraaldiversiteit vormen de beste duikspot van Maleisië en volgens sommigen de beste ter wereld.

Maleisisch Borneo: Sabah en Sarawak

Maleisisch Borneo bestaat uit de twee deelstaten Sabah, met de hoofdstad Kota Kinabalu, en Sarawak met de hoofdstad Kuching. Zowel in Sabah als Sarawak vindt u zeer veel flora en fauna. Beide gebieden worden als één van de mooiste natuurgebieden ter wereld gezien. Maleisisch Borneo is het leefgebied van onder andere de orang-oetan en de Aziatische olifant. Daarnaast behoort de onderwaterwereld tot de rijkste ter wereld. Verder leven er in met name Sarawak nog veel inheemse stammen.

Sabah: Mount Kinabalu National Park

Het bekendste nationaal park in Sabah is Mount Kinabalu National Park. De Mount Kinabalu is met 4100 meter de hoogste berg van Zuidoost Azië. Iedereen met een goede conditie (maar zonder hoogteziekte) kan Mount Kinabalu beklimmen. Na een urenlange, pittige klim door het regenwoud bereik je het ‘resthouse’ Laban Rata’. Vanaf daar vertrek je rond zonsopgang, zodat Zuid-Oost Azië aan je voeten ontwaakt…Een loodzware expeditie, maar iedere stap waard.
een
Een bezoek aan het Kinabalu Park zelf is ook zeer de moeite waard. Geplaatst op het UNESCO wereld-erfgoederenlijst vanwege een van de wereld belangrijkste biologische plaatsen. Benoemd tot staatspark in 1964 bevat dit 754 km2 botanisch paradijs misschien wel een van de rijkste flora collecties ter wereld. Circa 5000 bloeiende planten zijn hier te vinden, waaronder meer dan 1200 soorten orchideeën en 26 soorten rhododendrons, 9 soorten van de Nepenthespitcher plant (kannekenskruid), waaronder de grootste ter wereld: de insectenetende Raja Brooke’s Pitchers Plants hebben kelken die meer dan 3,5 liter water kunnen bewaren! Ook de allergrootste bloem ter wereld, de Rafflesia, kan hier worden gezien. Maar er zijn nog veel meer plantensoorten te bewonderen en ook de fauna is indrukwekkend: 100 verschillende soorten zoogdieren en 326 vogelsoorten.

Lower Kinbatangan River en Sukau: endemische diersoorten in ongerepte natuur

Vanwege de getijden van de Sulu Sea en de regenval in het binnenland zijn in dit riviergebied in het oosten van Sabah vijf verschillende ecosystemen ontstaan: mangroves, droge bossen, zout- en zoetwatermoerassen en kalksteenwouden. Daardoor is hier de grootste diversiteit aan wild van Borneo te vinden.
Alle acht soorten van de neushoornvogels zijn hier te spotten, maar ook vele andere kleurrijke vogels, krokodillen, de enorme ‘monitor’ hagedis, wilde varkens, otters, verschillende apensoorten en boomslangen. Maar de grootste aantrekkingskracht wordt wel gevormd door de bijzondere neusapen, de proboscis, met hun enorme neus, dikke buik en lange witte staart een opvallende verschijning. En natuurlijk door orang-oetans. Maak een boottocht tijdens zonsop- en/of ondergang en geniet van het spel van deze primaten en de mooie vogel(geluiden).

Opvangcentra van de orang-oetans

Op slechts 20 minuten rijden van het plaatsje Sandakan (25 km) bevindt zich het Sepilok Orang Utan Rehabilitation Centre. Dit wereldberoemde reservaat brengt de bezoeker in nauw contact met de opmerkelijke orang oetans. Hier worden jonge orang-oetans, die gevangen werden of als weesje gevonden werden, weer getraind om te kunnen overleven in het oerwoud. Het Rehabilitation Centre is gelegen in een mooi, maagdelijk regenwoud van ca. 43 vierkante kilometer. Nadat u aangekomen bent in het reservaat, ziet u eerst een informatieve en indrukwekkende video. Daarna gaat u naar een platform, vanwaar u de half-wilde orang-oetans kunt zien. Ze komen uit het oerwoud te voorschijn voor hun dagelijkse rantsoen van melk en bananen.
Ook op Sarawak is een opvangcentrum, het Semenggoh Wildlife Centre. Dit is iets minder druk bezocht dan Sepilok.

Danum Valley Conservation Area: weelderige natuurwonderen

Een van de laatst overgebleven reservaten van het oorspronkelijke laagland regenwoud. Dit gebied van 438 km2 wordt beschouwd als een van de meeste complexe ecosystemen ter wereld. Er leven hier meer dan 275 vogelsoorten, vele reptielen en amfibieën, vissen en wonderlijke insecten en meer dan 110 zoogdieren, waaronder de bijzondere Sumatraanse neushoorn, de gewolkte luipaard, de orang-oetan en de proboscis (neusapen). Er is hier meer dan 50 km aan paden aangelegd, waar u met begeleiding van een gids schitterende jungletreks kunt maken, van heel kort en licht tot lange, intensieve trekkings van meer dan acht uur. U kunt hier genieten van een heel oud tropisch oerwoud, waar de tijd heeft stil gestaan. De vochtige, hete wildernis biedt een grote verscheidenheid aan torenhoge, tropische bomen, lianen, exotische orchideeën en epifyten (mossen, varens, bromelia’s, aronskelkachtige), die op boomstammen groeien.

Ballerina’s van de zee: schildpaddeneiland Selingan

Het derde Marine Park van Sabah, een van belangrijkste schildpadbroedplaatsen van Zuid-Oost Azië, is te vinden op Selingan, het eiland dat drie uur varen ten noorden van Sandakan ligt. De eilanden Selingan, Bakungan Kecil en Gulisan zijn een veilige haven voor de bedreigde groene en karet schildpaddden. Vreemd genoeg leggen deze schildpadden alleen eieren in hun oorspronkelijke geboorteplaats. Dus na 30 jaar van schildpadden bescherming, is het succes nu duidelijk aangezien steeds meer schildpadden hun pelgrimstocht hiernaartoe maken.

U kunt hier in het water de ballerina-achtige bewegingen van de schildpadden bewonderen, op zoek naar eten voor zij weer lucht gaan happen. ’s Nachts kunt u met de park rangers zien hoe de schildpadden hun eieren leggen, een indrukwekkend schouwspel!

Wonderschone duiklocaties

Het eiland Sipadan, gelegen voor de oostkust van Sabah, staat bekend als een van de beste duikplaatsen ter wereld, alom geroemd door de bekende duiker en filmmaker Jacques Cousteau. Er zijn hier meer dan 3000 vissoorten en honderden koraalsoorten. Sipadan staat ook bekend vanwege zijn grote aantallen groene en karet schildpadden, waarvan er op een duik soms wel 20 kunnen worden gezien! Ook barracuda’s, manta’s, zeeduivels, walvishaaien en hamerhaaien zijn er in grote getale.

Een andere favoriete duiklocatie is de Layang Layang Atoll, gelegen 260 km ten noordwesten van Kota Kinabalu, ovaal gevormd en met kristalhelder blauw water.
Rondom Layang Layang bevinden zich zo’n dertien interessante koraalriffen, waar men veel koraalvissen kan observeren. Men ziet hier onder andere zeepaardjes, napoleonvissen, hamerhaaien, barracuda’s en tonijnen. Vooral in april en mei is het ook een hele geschikte plaats om de paringsrituelen van de hamerhaai te observeren. Hier kan je ook windsurfen, catamaranzeilen, vissen en op het land duizenden vogels bekijken die hier migreren.

Duiken naar wrakken

Labuan, dat acht km voor het vasteland van Sabah ligt, is de ideale standplaats voor hen, die naar wrakken willen duiken. Ook Langkayan en Mabul Island zijn goede duiklocaties, evenals het Kapalai-rif. Deze twee laatste zijn vanwege hun schoonheid ook populair bij niet-duikers.

Nog meer natuurschatten, nog meer sportieve activiteiten

Sabah heeft nog veel meer te bieden, zoals de Gomantong grotten, waar al eeuwenlang de vogelnestjes worden verzameld voor de soep. Hier bevinden zich tevens veel adelaars en vlinders. De Gomantong Grotten is een ingewikkeld systeem van kalksteen grotten en gangen in de Gomantong heuvel.
Het Tabin Wildlife Reserve, gelegen helemaal in de uiterste oostpunt van Sabah, herbergt vele grote zoogdieren zoals neushoorns, olifanten en wilde ossen. Tabin heeft enkele opmerkelijke moddervulkanen die mineraal zouten voor wilde dieren verschaffen.

Voor de kust bij Kota Kinabalu ligt het Tunku Abdul Rahman Park dat bestaat uit vijf idyllische eilandjes met prachtige witte zandstranden en dichte oerwouden, kristalhelder water en mooie, tropische vissen en koralen. Pulau Gaya is het grootste eiland met paden voor een jungletrekking, Pulau Manukan heeft veel toeristische faciliteiten en Pulau Sapi heeft één van de beste zwem- en picknickplaatsen.
White water rafting kunt u prima doen op de Padas en Kiulu rivieren. En naast zwemmen, snorkelen, duiken en wandelen, kunt u mountainbiken, golfen, zeilen en surfen.

Sarawak: Ibans en longhouses

De bekendste stam van Sarawak zijn de Ibans. Ze zijn bekend om hun prachtige weefkunst, sieraden en houtsnijwerk. Ze wonen nog steeds in de longhouses. Als u wilt, kunt u overnachten in een longhouse, een bijzondere belevenis! U gaat er per boot naartoe, over de rivier Lemanak, Rejang, Skrang of Batang Ai.
Ook op Sabah kunt u in een longhouse verblijven, maar dan bij de Rungus in Kudat.

De grotten van Mulu: superlatieven te kort

In het zuiden van Sarawak ligt het Gunung Mulu Nationaal Park met het uitgestrekte en het meest interessantste gangenstelsel van kalksteengrotten op deze wereld. Hier bevindt zich ook de grootste grotkamer ter wereld, van 600 meter lang, 450 meter breed en bijna 100 meter hoog. De gigantische onderaardse ruimtes en bizarre druipformaties zullen zeker imponeren, evenals de vlijmscherpe rotspunten die uit het groene jungelandschap prikken, de Pinnacles.
Ook de tweede hoogste berg van de deelstaat Sarawak, de Gunung Mulu, ligt in dit gebied.

Vele andere nationale natuurparken

Een ander nationaal park is het Bako National Park gelegen op een schitterend tropisch schiereiland. Dit park is rijk aan flora en fauna, waaronder uitgestrekte mangrovebossen en de zeldzame neusaap.

Het Niah National Park ligt 130 km ten zuiden van Miri. Deze kalksteenrotsen beslaan een gebied van 11 ha . Hier ligt de Niah Great Cave waar wereldberoemde archeologische vondsten zijn gedaan, waaronder een menselijke schedel van 37.000 jaar oud. Vlak daarbij ligt de Kain Hitam (beschilderde grot), die in de prehistorie voor begrafenissen werd gebruikt, wat blijkt uit de overblijfselen van doodskisten in de vorm van een boot, de zogenaamde ‘dodenschepen’. Tegenwoordig zijn de grotten bewoond door vleermuizen en zwaluwen, die eetbare nesten maken. Onverschrokken verzamelaars beklimmen gammele bamboeconstructies om de nesten te pakken te krijgen. U bereikt de grotten na een wandeling van drie kwartier over plankieren die slingerend door het oerwoud lopen. Het wemelt hier van de vogels en vlinders.

Het Kubah National Park heeft de grootste verzameling palmbomen ter wereld. Er zijn hier ook veel bijzondere varens en wilde orchideeën te vinden. De watervallen en rivieren completeren het prachtige landschap.

Een goede kans, hoewel die altijd klein blijft, om de Rafflesia te zien heeft u in het Guning Gading National Park, waar u verder ook van watervallen en mooie loofbomen kunt genieten.

Glooiende heuvels, water en koralen zijn te zien in het Tanjung Datu National Park, helemaal op de westpunt van Sarawak. U kunt hier verblijven bij een familie in het dorpje Telok Melanok (homestay).

Verder noordelijk, maar eveneens aan zee, ligt het Similajau Natinonal Park, een paradijs voor vogelliefhebbers met meer dan 185 soorten en 24 soorten zoogdieren. Met enig geluk ziet u in de zee hier dolfijnen en schildpadden.

Een schitterend groot natuurlijk meer is te vinden in het Loagan Bunut National Park en ongerepte jungle in Batang Ai, waar zich tevens het enige Hilton in de jungle ter wereld bevindt, in de vorm van een longhouse. Een fantastische verblijf!

BEVOLKING & GODSDIENST

Sabah is een ware smeltpot van culturen. Het heeft ca. 2 miljoen inwoners die tot 32 verschillende etnische groeperingen behoren en meer dan 80 verschillende dialecten spreken! De drie belangrijkste groeperingen zijn de Kadazan-Dusun, de Murut en de Bajau.

De Kadazan zijn de grootste etnische groep in Sabah. Ze vormen eenderde van de bevolking in deze provincie, de meeste zijn rijstboeren. Hun traditionele kleding is zwart met gouden en zilveren linten en glimmende versieringen. In de meer afgelegen gebieden dragen de vrouwen spiraalvormige, koperen kettingen, enkelringen en armbanden. De grote, aardewerken kruiken die vroeger voor begrafenissen werden gebruikt, bevatten nu tapai, rijstwijn, die tijdens festiviteiten en ceremonies overvloedig wordt geschonken.
De Murut leven in longhouses en zijn boeren en jagers.

De Bajau kunnen worden onderverdeeld in de westkust-Bajau, ook wel de ‘Cowboys van het Oosten’ genoemd vanwege hun goede paardrijkunsten, en de oostkust-Bajau, bekend als de zee-zigeuners, die vooral op zee leven en alleen naar land terugkeren om hun doden te begraven.
Kleinere groeperingen die op Sabah leven zijn de Rungus, Lotud, Brunei, Orang Sungei, Kadayan and Bisaya. Er wonen ook Maleisiërs, Chinezen en Indiërs, waarvan de Chinezen het grootst in aantal zijn.

Sarawak heeft ook een bevolking van iets meer dan 2 miljoen en bestaat uit meer dan 40 etnische groeperingen met allemaal hun eigen taal, cultuur en levensstijl. In de steden wonen voornamelijk Maleisiërs, Chinezen en een kleiner aantal van Ibans en Bidayus, die om werkgelegenheidsredenen zijn gemigreerd van hun dorp naar de stad. Als uitzondering op de rest van Maleisïë, woont er slechts een kleine groep Indiërs.
De meeste nederzettingen zijn geconcentreerd in het kustgebied en langs de oevers van de talloze rivieren. De Iban vormen de grootste bevolkingsgroep, gevolgd door de Chinezen en de Maleiers.

Enkele inheemse stammen zijn de Kayan en de Kenyah die aan de oever van de Baram en de Rajang wonen.

Verder zijn er de Kelabit, rijstboeren in de heuvels van de hooglanden rond Bario, de Bidayuh, in het gebied rond Kuching, de Melanau, de oorspronkelijke kustbewoners van Sarawak en de nomadische Penan. Een aantal van deze stammen deed vroeger aan koppensnellen, maar aan deze praktijken is al tientallen jaren geleden een einde gekomen.

De Iban, de grootste etnische groep in Sarawak, wonen meestal in longhouses op de laagvlakten langs de rivieren. Hoewel velen zich hebben bekeerd tot het christendom of de islam, hebben ze hun sterke culturele identiteit behouden. Mythische helden en godheden worden nog steeds aanbeden en dromen en voorspellingen spelen een grote rol. De Iban zijn een sociaal volk die houden van feesten, dansen en het drinken van veel tuak, rijstwijn, hun traditionele drank. Bezoekers van een longhouse van de Iban zijn verzekerd van een warm welkom.

De Kayan en de Kenyah leven in de hoger gelegen gebieden van de rivieren de Rajang en de Baram in stevige, zorgvuldig geconstrueerde huizen. Ze staan bekend om hun artistieke en muzikale vaardigheden en om hun gastvrijheid.

In het zuidwesten van Sarawak wonen de Bidayuh, een zachtaardig en vreedzaam volk dat ooit slachtoffer was van de toen oorlogszuchtige Iban.

Neem contact met ons op

Stuur ons een e-mail en u ontvangt binnen 24 uur een antwoord op uw vraag.

Not readable? Change text. captcha txt

Start typing and press Enter to search