De pangolin, of het schubdier zoals we in het Nederlands vaak zeggen, komt je misschien niet bekend voor. Toch is het dier in bepaalde landen razend populair, maar helaas op een weinig positieve manier. In China bijvoorbeeld worden er op grote schaal pangolins gedood om er medicijnen van te maken. Ook wordt het vlees gegeten en dienen ze vaak als modeaccessoire.

Foto: Joanne Hedger

Wat is een pangolin?

Hoewel zijn uiterlijk anders doet vermoeden, is de pangolin geen reptiel maar een zoogdier. Het is het enige zoogdier dat volledig is bedekt met harde schubben, wat ze uniek maakt in de zoogdierwereld. In het wild gebruiken ze hun schubben om zichzelf te beschermen tegen roofdieren.

De naam pangolin komt van het Maleise woord pengguling, dat los vertaald ‘iets dat oprolt’ betekent. Pangolins worden 40 tot 70 centimeter lang, exclusief de lange staart.

Als er gevaar dreigt, rollen ze zichzelf onmiddellijk op tot een dichte bal en gebruiken ze de scherpe schubben van hun staart om zich te verdedigen. Voor veel roofdieren zijn ze daardoor niet interessant om op te jagen. Enkel hyena’s en een handjevol grote katachtigen weten hiermee om te gaan.

Waar leven pangolins?

De pangolin leeft in Azië en Afrika. In totaal zijn er acht soorten. In Azië leven het Indisch, Javaans, Chinees en Palawanschubdier. In Afrika vind je het Afrikaans boomschubdier, Langstaartschubdier, Reuzenschubdier en het Temmincks schubdier – ook wel Kaaps schubdier genoemd.

Wat eten pangolins?

Aangezien schubdieren geen tanden hebben, bestaat hun eten voornamelijk uit mieren, termieten en larven, die ze van de grond likken met hun plakkerige tong. Wist je dat hun tong soms zelfs langer is dan hun hele lijf? Het is dan ook belangrijk gereedschap voor ze. Hetzelfde geldt voor de staart, die ze bij gevaar gebruiken om vijanden weg te slaan.

Waarom wordt er op ze gejaagd?

Pangolins zijn één van de meest verhandelde zoogdiersoorten ter wereld. Vanuit landen als China en Vietnam is er enorme vraag naar. Pangolinvlees wordt beschouwd als een delicatesse en de schubben worden gebruikt in traditionele medicijnen en volksgeneeskunde.

Alle acht pangolinsoorten zijn beschermde diersoorten onder nationale en internationale wetgeving. Maar nog altijd groeit de illegale internationale handel in pangolins.

Gebaseerd op meldingen van in beslagnames tussen 2011 en 2013 zijn er in die periode tussen de 117.000 en 234.000 pangolins gedood, en dat is slechts het puntje van de ijsberg. Volgens experts vertegenwoordigen de inbeslagnames slechts 10 procent van het daadwerkelijke aantal pangolins dat illegaal wordt verhandeld.